Wykluczeni Opiekunowie

[link widoczny dla zalogowanych]

II SA/Bd 458/13 - Wyrok WSA w Bydgoszczy
Data orzeczenia

2013-06-26 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2013-04-29
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
Sędziowie
Wojciech Jarzembski /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2003 nr 228 poz 2255 art. 16a
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jarosław Wichrowski Sędziowie: Sędzia WSA Wojciech Jarzembski (spr.) Sędzia WSA Małgorzata Włodarska Protokolant Kamila Wesołowska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 12 czerwca 2013r. sprawy ze skargi I.F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] marca 2013 r. Nr [...] w przedmiocie specjalnego zasiłku opiekuńczego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy [...] z dnia [...] lutego 2013r. nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.
Uzasadnienie

II SA/Bd 458/13

Uzasadnienie

Na podstawie art. 3 pkt 22, art. 16a ust. 1, 2, 4, 6, 7, art. 24 ust. 1, art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 z zm.), § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3), art. 104 Kpa - decyzją z dnia 13 lutego 2013 r. nr PS - 000178/02/2013 Wójt Gminy L., po rozpatrzeniu wniosku I. F., odmówił jej przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego w związku z opieką nad matką D. F.. Organ wskazał, że I. F., pracowała do września 2010 r., a od [...] października 2010 r. do [...] października 2011 r. pobierała zasiłek dla bezrobotnych, natomiast do [...] maja 2012 r. była osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku. Ze statusu bezrobotnej zrezygnowała z dniem [...] maja 2012 r. Organ ustalił ponadto, że jej matka posiadała orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji z dnia [...] grudnia 2010 r. do [...] grudnia 2012 r. i obecnie także jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Wg organu nie nastąpiła rezygnacja z zatrudnienia na rzecz sprawowania opieki nad matką i dlatego brak podstaw do przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Odwołanie od ww. decyzji, wniosła I. F., opisując stan zdrowia matki, podkreślając, że jest jedyną osobą, która się nią opiekuje, wnosząc o zmianę decyzji i przyznanie świadczenia.

SKO w T. decyzją z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] na podstawie art. 16 a ww. ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. oraz art. 138 § 1 pkt 1 Kpa utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Wg SKO skarżąca nie spełnia warunków art. 16a ww. ustawy z 28 listopada 2003 r., bowiem pracowała do września 2010 r., a od [...] października 2010 r. do [...] października 2011 r. pobierała zasiłek dla bezrobotnych, natomiast do [...] maja 2012 r. była osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku i ze statusu bezrobotnej zrezygnowała z dniem [...] maja 2012 r. Jej matka posiadała orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji z dnia [...] grudnia 2010 r. do [...] grudnia 2012 r. i obecnie także jest niezdolna do samodzielnej egzystencji - zatem wnioskodawczyni nie zrezygnowała z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad matką.

Składając skargę na decyzję SKO I. F. wskazała, że do [...] grudnia 2012 r. miała przyznane świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia oraz na pogarszający się stan zdrowia matki i swoją trudną sytuację materialną. Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie, ponieważ zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 143, poz. 1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej, przy czym zgodnie z § 2 tegoż artykułu kontrola o której mowa, jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozpoznaje sprawę rozstrzygniętą w zaskarżonej decyzji ostatecznej bądź w postanowieniu z punktu widzenia legalności, tj. zgodności z prawem całego toku postępowania administracyjnego i prawidłowości zastosowania przepisów prawa materialnego. Zgodnie natomiast z art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270) uwzględnienie przez sąd administracyjny skargi i uchylenie zaskarżonej decyzji bądź postanowienia w całości lub w części następuje wtedy gdy sąd stwierdzi:

a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W pierwszej kolejności wypada zaznaczyć, że stosownie do przepisu art. 134 § 1 oraz art. 133 § 1 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami oraz powołaną podstawą prawną - co w niniejszej sprawie wymaga szczególnego podkreślenia. Sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy.

Z akt sprawy natomiast wynika, że dnia [...] stycznia 2013 r. do organu pierwszej instancji wpłynął wniosek I. F. o przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego z tytułu jej opieki nad matką D. F.. Z akt wynika także, że tenże sam organ pierwszej instancji tj. Wójt Gminy L. w dniu [...] czerwca 2012 r. na podstawie art. 17 ust. 1, ust. 3, ust. 4, art. 24 ust. 4, art. 26 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 z późn. zm.), § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r., w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. Nr 298, poz. 1769), § 1 pkt 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2009 r., Nr 129, poz. 1058), art. 6 ust. 2a, art. 16 ust. 6b, art. 18 ust. 5a i ust. 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 11, poz. 74 z późn. zm.), art. 66 ust. 1 pkt 28, art. 81 ust. 8 pkt 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 r., Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.), art. 104, art. 130 § 4 Kpa, po rozpatrzeniu wniosku Nr [...] złożonego dnia [...] maja 2012 r. przez skarżącą I. F. - wydał decyzję nr [...], którą przyznał I. F. świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudniania lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad D. F., w kwocie [...] zł miesięcznie, na okres od [...] maja 2012 r. do [...] grudnia 2012 r.

Jak więc wynika z powyższego już w tej decyzji organ pierwszej instancji stwierdził, iż skarżąca zrezygnowała z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad matką. Okoliczność ta uszła jednak uwadze tego organu przy wydawaniu w dniu [...] lutego 2013 r. decyzji nr [...] utrzymanej w mocy zaskarżoną decyzją.

Okoliczność ta uszła uwadze także organowi odwoławczemu przy wydawaniu w dniu [...] marca 2013 r. zaskarżonej decyzji nr [...], chociaż przesyłając w dniu [...] lutego 2012 r. odwołanie skarżącej wraz z aktami, w piśmie przewodnim organ pierwszej instancji wskazał "... że Pani I. F. pobierała na matkę Panią D. F. świadczenie pielęgnacyjne w okresie od [...] maja 2012 r. do [...] grudnia 2012 r."

Organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji słusznie zauważył, iż z dniem 1 stycznia 2013 r., weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, mocą której w przedmiotowej ustawie dokonano podziału świadczeń opiekuńczych na trzy rodzaje: zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy oraz świadczenie pielęgnacyjne. Prawidłowo także organ odwoławczy stwierdził, że specjalny zasiłek opiekuńczy, zgodnie z przepisem art. 16a ust. 1 znowelizowanej ustawy o świadczeniach rodzinnych, przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 i 1529) ciąży obowiązek alimentacyjny, jeżeli rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. stwierdziwszy jednakże, że skarżąca I. F. "pracowała do września 2010 r., a od [...] października 2010 r. do [...] października 2011 r. pobierała zasiłek dla bezrobotnych, natomiast do [...] maja 2012 r. była osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku" i że jej matka "obecnie także jest niezdolna do samodzielnej egzystencji" przyjęło bezpodstawnie, iż "wnioskodawczyni nie zrezygnowała z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad matką".

Wypada bowiem zauważyć, iż stwierdzenie organu iż "wnioskodawczyni nie zrezygnowała z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad matką" pozostaje w sprzeczności z wskazaną już powyżej przez Sąd decyzją organu pierwszej instancji z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...], którą to decyzją przyznano skarżącej świadczenie pielęgnacyjne " ... z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej..." Tym samym w ocenie Sądu spełniona została jedna z przesłanek wskazanych treścią przepisu art. 16a ust. 1 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, a mianowicie przesłanka umożliwiająca przyznanie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego ("...jeżeli rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki...").

Organ odwoławczy - a wcześniej i organ pierwszej instancji w swojej decyzji z [...] lutego 2013 r. nr [...] utrzymanej w mocy zaskarżoną decyzją - nie odniósł się do tego faktu w uzasadnieniu swojej decyzji, mimo iż wcześniej w ostatecznej decyzji organu Wójt Gminy L. ustalił fakt rezygnacji skarżącej z pracy.

Reasumując należy więc stwierdzić, że spełniona została przesłanka wskazana treścią przywołanego już przepisu art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi i dlatego na podstawie tego przepisu w zw. z art. 135 tej ustawy uchylono zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy L. z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...], rozstrzygnięcie w pkt 2 wyroku opierając na przepisie art. 152 tej ustawy.

Rozpoznając wniosek skarżącej I. F. z dnia [...] stycznia 2013 r. i prowadząc ponownie postępowanie wyjaśniające organ zbada czy spełnione zostały pozostałe przesłanki wskazane w przepisach art. 16a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r., o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 z zm.), w tym oczywiście także wskazane w art. 16a ust. 2 powołanej ustawy, który stanowi, że specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty, o której mowa w art. 5 ust. 2 tejże ustawy.